Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego został ustanowiony, by uczcić pamięć niezłomnych księży, zakonników i sióstr zakonnych. Data nie jest przypadkowa – 29 kwietnia 1945 roku wyzwolono obóz koncentracyjny w Dachau, który stał się miejscem kaźni wielu z nich.
Kościół w czasach okupacji
Duchowieństwo niezaprzeczalnie odgrywało ogromną rolę w czasach niemieckiej i komunistycznej okupacji. Kościół był ostoją polskości, gdzie zmęczeni szarą rzeczywistością ludzie mogli poczuć się wspólnotą, a wiara podnosiła ich na duchu i dawała siłę na walkę z przeciwnościami losu. Kapłani wcielali się natomiast w moralnych przewodników, którzy swoimi kazaniami przyciągali tłumy do świątyni.
Poza aspektem psychologicznym, przedstawiciele duchowieństwa udzielali również zauważalnego wsparcia. Na plebaniach i w klasztorach schronienie znajdowali polscy partyzanci, którym księża i siostry zakonne dostarczali żywność, a także opatrywali rany.
Zarówno Niemcy, jak i komuniści doskonale zdawali sobie sprawę z tego, jak dużym zagrożeniem dla ich reżimów był Kościół i dlatego za wszelką cenę próbowali go zwalczać. Przykładów heroicznych postaw duchownych jest wiele, jednak do najbardziej znanych należą m.in. św. Maksymilian Maria Kolbe, który zginął śmiercią głodową za współwięźnia z KL Auschwitz Franciszka Gajowniczka czy niezłomny kapelan „Solidarności” bł. Jerzy Popiełuszko, który za swoją działalność został zamordowany przez Służby Bezpieczeństwa PRL.
KL Dachau
Szacuje się, że w czasie II wojny światowej zabito około 3 tys. polskich duchownych. Oznacza to, że śmierć poniósł co piąty z nich. Symbolem ich męczeństwa stał się obóz KL Dachau, gdzie Niemcy zamordowali 1034 przedstawicieli duchowieństwa, w tym aż 868 Polaków.
22 kwietnia 1945 roku uwięzieni księża ślubowali, że jeżeli uda im się przeżyć, co roku będą pielgrzymować do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Tydzień później obóz został wyzwolony, a oni do końca życia wypełniali przyrzeczenie.
W 1972 roku na ścianie kaplicy w KL Dachau zawisła tablica z napisem: „Tu, w Dachau, co trzeci zamęczony był Polakiem, Co drugi z więzionych tu księży polskich złożył ofiarę życia. Ich Świętą pamięć czczą Księża Polacy – Współwięźniowie”. W 2002 roku Episkopat ustanowił Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego.
Polecamy także:
Były oficer UB z Nowogardu skazany przez sąd w Szczecinie
