13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. To dzień poświęcony co najmniej 21 768 obywatelom Polski, którzy zostali rozstrzelani przez NKWD wiosną 1940 roku.
Rozstrzelanie „wrogów władzy sowieckiej”
Do zbrodni katyńskiej doszło wiosną 1940 roku. Funkcjonariusze NKWD rozstrzelało wówczas co najmniej 21 768 obywateli Polski, w tym oficerów, podoficerów i szeregowych Wojska Polskiego, funkcjonariuszy Policji Państwowej, Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Granicznej, Służby Więziennej, a także cywilów. Zamordowanych pochowano w masowych grobach m.in. w Katyniu, Miednoje, Piatichatkach i Bykowni.
O dokonaniu zbrodni zadecydowało Biuro Polityczne KC WKP(b) w dniu 5 marca 1940 roku, po otrzymaniu trzy dni wcześniej tajnej notatki od Ławrientija Berii. Szef NKWD wskazywał w niej, że polscy jeńcy wojenni i inni więźniowie przetrzymywani w więzieniach Zachodniej Białorusi i Ukrainy stanowią „zdeklarowanych i nie rokujących nadziei poprawy wrogów władzy sowieckiej”. Notatka została zatwierdzona podpisami Stalina, Woroszyłowa, Mołotowa i Mikojana, a także dopisano na niej: „Kalinin – za, Kaganowicz – za”.
Odkrycie zbrodni katyńskiej
Masowe groby w Katyniu miały zostać odkryte już w następnym roku, jednak o zbrodni zaczęło być głośno dopiero w lutym 1943 roku, kiedy to miejscowa ludność rosyjska wskazała władzom niemieckim miejsce zakopania ciał. Niemcy rozpoczęli ekshumacje, a 11 kwietnia Agencja Transocean poinformowała o odnalezieniu zwłok 10 tys. polskich oficerów. 13 kwietnia Radio Berlin nadało komunikat o odkryciu zbrodni NKWD.
ZSRR przez wiele lat ukrywało ludobójstwo. Oficjalnie przyznano się do niej 13 kwietnia 1990 roku podczas wizyty Wojciecha Jaruzelskiego w Moskwie. Wtedy Michaił Gorbaczow przekazał listy przewozowe NKWD z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie oraz spis jeńców obozu w Starobielsku.
Polecamy także:
Opóźnione, a nawet odwołane loty. Urząd Lotnictwa Cywilnego wydał ostrzeżenie
Tomasz Grodzki nadal bezkarny! Odrzucono wniosek o jego odwołanie