Zużyte lub uszkodzone banknoty i monety Narodowego Banku Polskiego można wymienić na nowe w kasie dowolnego banku działającego w Polsce.
W wyniku niedawnych zmian osoby fizyczne mają dodatkowo możliwość przesyłania wniosku wraz ze zużytymi lub uszkodzonymi banknotami waluty polskiej przesyłką pocztową lub kurierską do Centrali Narodowego Banku Polskiego przy ul. Świętokrzyskiej 11/21 00-919 w Warszawie.
Łączna wartość banknotów nie może przekroczyć kwoty 2000 zł. Zwrot równowartości wymienionych banknotów przekazywany będzie na wskazany we wniosku rachunek osoby fizycznej przesyłającej banknoty do wymiany.
Wymianie podlegają:
- banknoty postrzępione, naddarte, podklejone, przerwane, nadmiernie zabrudzone, zaplamione, odbarwione lub uszkodzone w inny sposób, w tym również wskutek umieszczenia na nich trwałego napisu, nadruku, rysunku lub innego znaku;
- monety oraz ich elementy (rdzeń i pierścień), mające w szczególności uszkodzenia typu mechanicznego, wytarte, o zmienionej barwie, skorodowane, w tym również uszkodzone wskutek umieszczenia na nich trwałego napisu, rysunku lub innego znaku.
Wymianie nie podlegają natomiast monety uszkodzone przy wykorzystaniu urządzeń przemysłowych,stosowanych do deformowania monet poprzez ich pofalowanie, pocięcie, zdeformowanie kształtu lub zatarcie wizerunku monety. >Przykłady tak uszkodzonych monet<
Banki zobowiązane są wymienić zniszczony banknot, jeśli co najmniej 45% jego pierwotnej powierzchni zachowało się w jednym kawałku i możliwe jest rozpoznanie jego nominału.
Za połowę wartości nominalnej bank wymieni:
- banknoty, które zachowały od 45 do 75 % pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie,
- monety, jeżeli zachował się przynajmniej jeden element (rdzeń lub pierścień).
Bank wymieni w pełnej wartości nominalnej zużyte i uszkodzone znaki pieniężne:
- banknot przerwany na nie więcej niż 9 części, sklejony lub niesklejony, jeżeli wszystkie części pochodzą z tego samego banknotu, nie posiadają ubytków powierzchni w miejscu przerwania i łącznie stanowią 100% pierwotnej powierzchni,
- banknot, który zachował ponad 75 proc. powierzchni w jednym fragmencie,
- monety, a także dwa rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) – jeżeli pochodzą z monety o tej samej wartości nominalnej