27 września obchodzimy Dzień Podziemnego Państwa Polskiego. To tego dnia, w 1939 roku, powstała pierwsza konspiracyjna organizacja. Dziś swoje święto obchodzą również Wojska Obrony Terytorialnej.
Polska zaatakowana przez Niemcy i Związek Sowiecki upadała. Po niemal miesiącu prowadzenia bohaterskiej wojny obronnej należało pogodzić się z myślą, że kampania wrześniowa jest przegrana. Wobec tego konieczne było zorganizowanie się w nowej, tragicznej rzeczywistości. Postanowiono kontynuować walkę metodami konspiracyjnymi. W nocy z 26 na 27 września 1939 roku powołano do życia Służbę Zwycięstwu Polski z Michałem Tokarzewskim-Karaszewiczem na czele.
Pierwsze posiedzenie Głównej Rady Politycznej przy SZP, składającej się z przedstawicieli stronnictw antysanacyjnych, odbyło się 10 października. Zasady organizacyjne oraz skład personalny nie zostały zaakceptowane przez polski rząd na uchodźstwie. Gen. Władysław Sikorski już 13 listopada przekształcił SZP w Związek Walki Zbrojnej pod dowództwem jednego z najbardziej kompetentnych ówcześnie ludzi – gen. Kazimierza Sosnkowskiego, który później został mianowany Naczelnym Wodzem. Był to człowiek realnie myślący, nieulegający alianckiej propagandzie i stanowczo sprzeciwiający się jakiemukolwiek porozumieniu ze Stalinem.
14 lutego 1942 roku ZWZ przemianowano w Armię Krajową, która miała połączyć wszystkie podziemne organizacje w jedną – podległą rządowi RP na uchodźstwie. Jej komendantem głównym został gen. Stefan Rowecki „Grot”. Pierwszy dowódca legendarnej AK również był osobą zdolną do logicznego rozumowania i zauważającą niebezpieczeństwo, które niesie za sobą współpraca z komunistami.
AK stała się największą podziemną armią w okupowanej Europie. Już pod koniec 1942 roku liczyła ok. 200 tys. żołnierzy.
Polskie Państwo Podziemne to jednak nie tylko konspiracyjna armia i legalnie działający rząd poza granicami kraju. Na terenie Polski działały również podziemne sądy, szkoły i teatry. Wydawano też prasę i książki.
Polecamy także:
