Na najbliższą sesję Rady Miasta Szczecina, zwołaną na dzień 24 listopada 2020 r., zgłoszony został projekt Uchwały (nr 240/20) ws. wyrażenia zgody na przystąpienie przez Gminę Miasto Szczecin do Spółki New Cogen Sp. z o.o. i objęcia 12 000 udziałów w Spółce za kwotę sześć milionów złotych.
PGE Polska Grupa Energetyczna apeluje do Radnych Miasta Szczecin, aby głosowali przeciwko tej uchwale. Skutkami podjęcia powyższej uchwały mogą być:
- zamknięcie Elektrociepłowni Pomorzany lub Elektrociepłowni Szczecin,
- utrata setek miejsc pracy dla mieszkańców Szczecina i okolic,
- podwyższenie cen ciepła dla mieszkańców Szczecina,
- zmniejszenie bezpieczeństwa dostaw ciepła dla mieszkańców,
- brak zamówień dla firm świadczących usługi na rzecz Elektrociepłowni Szczecińskich PGE i w rezultacie pogorszenie ich sytuacji ekonomicznej (dodatkowa redukcja miejsc pracy),
- zmniejszenie budżetu miasta o 6 mln zł w zamian za powyższe problemy.
Spółka New Cogen należy do niemieckiej grupy kapitałowej E.ON. a celem jej działalności jest budowa i eksploatacja w ciepłowni Dąbska nowego źródła wytwórczego opartego o paliwo gazowe.
W uzasadnieniu strategicznym planowanej budowy nowego źródła kogeneracyjnego Spółka wskazuje, że inwestycja ta zapewni bardziej ekologiczne źródło ciepła i energii elektrycznej w stosunku do obecnie eksploatowanych w mieście źródeł ciepła. W rzeczywistości jest ona spowodowana zastosowaniem mechanizmu obniżenia mocy ciepłowni Dąbska poniżej 50 MW i jej dalszej eksploatacji bez konieczności przystosowania do nowych, bardziej rygorystycznych wymagań środowiskowych w zakresie emisji spalin. Tak więc kosztem odstąpienia od ograniczenia przez E.ON. emisji z ciepłowni Dąbska mają być budowane przy udziale miasta Szczecin jednostki gazowe, które przejmą produkcję spełniających już te wymagania jednostek PGE EC Pomorzany i EC Szczecin.
Obecnie do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączonych jest pięć źródeł wytwórczych o łącznej mocy cieplnej znacznie przekraczającej zapotrzebowanie na ciepło. Trzy z tych źródeł to jednostki kogeneracyjne, z tego dwie to jednostki zeroemisyjne w zakresie emisji CO2 Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów „EcoGenerator” oraz Elektrociepłownia Szczecin oparta o paliwo biomasowe. Budowa nowego źródła kogeneracyjnego spowoduje dodatkową nadpodaż mocy cieplnej, co niekorzystnie wpłynie na obecnie eksploatowane jednostki wytwórcze.
Od momentu połączenia prawo i lewobrzeża Szczecina, prowadzona polityka dystrybutora ciepła – Szczecińskiej Energetyki Cieplnej polega na permanentnym zmniejszeniu czasu wykorzystywania mocy w przyłączonych źródłach wytwórczych należących do PGE. Pomimo tego, że Elektrociepłownie Szczecin i Pomorzany są urządzeniami kogeneracyjnymi, a więc dużo mniej emisyjnymi i bardziej efektywnymi niż kotły węglowe spółki SEC w ciepłowni Dąbska, są one obciążane w ostatniej kolejności przez dystrybutora ciepła. Taka sytuacja zdecydowanie wpływa na cenę ciepła z tych jednostek, a tym samym wyższy koszt ciepła dla mieszkańców miasta. Przychylność Rady Miasta dla w/w praktyk, może w dłuższej perspektywie doprowadzić do monopolu na szczecińskim rynku ciepła i dyktatu cenowego.
W ciepłowni Dąbska pozostają trzy stare, węglowe kotły rusztowe, do których zostaną dobudowane filtry workowe – sprawność odpylania 98 %, moc jednostek zostanie obniżona tak, aby nie mieć obowiązku dotrzymywania norm emisyjnych przewidzianych wymaganiami BAT (tlenki siarki, tlenki azotu – w zakresie emisji których nie będą podejmowane żadne działania ograniczające), więc oddziaływanie na środowisko nie zostanie zdecydowanie poprawione.
Dopuszczone Pozwoleniem Zintegrowanym dla EC Dąbska emisje SO2 – 2419,66 t/rok (1500 mg/m3), NOx – 505,24 t/rok (400 mg/m3), pył 131,8 t/rok (100 mg/m3). W przypadku EC Pomorzany: SO2 – 616,25 t/rok (130 mg/m3), NOx – 709,9 t/rok (150 mg/m3), pył – 47,34 t/rok (10 mg/m3) – przy 4 krotnie większej mocy cieplnej.
Rzeczywista moc cieplna pozostawionych jednostek węglowych będzie zapewniała potrzeby sieci cieplnej prawobrzeża.
Taka strategia spółek z grupy kapitałowej E.ON. pozwala z dużą pewnością stwierdzić, że po wybudowaniu nowego źródła ciepła, aktywo to przejmie wolumen produkcji urządzeń PGE. Sytuacja ta doprowadzi do nierentownej pracy obu Elektrociepłowni, gdzie pracuje ponad 350 mieszkańców Szczecina i okolic.
Grupa PGE w ostatnim czasie przeprowadziła w obu elektrociepłowniach gigantyczne inwestycje w celu zabezpieczenia potrzeb ciepłowniczych miasta Szczecina.
- W latach 2010 – 2012 w EC Szczecin kosztem kilkuset milionów zł zabudowany został zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami (BAT) zeroemisyjny kocioł opalany biomasą.
- W ramach planowanych działań strategicznych rozważane było wycofanie z eksploatacji po wyczerpaniu derogacji, jednostek wytwórczych Elektrociepłowni Pomorzany bądź istotne ograniczenie ich mocy z uwagi na brak spełniania przez te jednostki wymogów emisyjnych wynikających z Dyrektywy 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24.11.2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (Dz.Urz. UE L. 334 z 17.12.2010 r. str. 17 z późn.zm). Eksploatacja tego źródła po wyczerpaniu mechanizmu derogacji wymagała dostosowania jednostek wytwórczych do nowych standardów emisyjnych co wiązało się z koniecznością poniesienia wielomilionowych nakładów, które nie zostaną zrekompensowane planowanymi przychodami nawet w bardzo odległej perspektywie czasowej.
Decyzja o modernizacji Elektrociepłowni Pomorzany i dostosowaniu tego źródła do wymogów przywołanej wyżej Dyrektywy podjęta została przy uwzględnieniu stanowczego sprzeciwu SEC Sp. z o.o. co do planowanej likwidacji źródła. SEC argumentował, że wstrzymanie dostaw ciepła z Elektrociepłowni Pomorzany skutkować będzie pozbawieniem większej części Szczecina dostaw ciepła, ponieważ nie istnieje źródło rezerwowe, które pozwoliłoby zaspokoić całkowite potrzeby przyłączonych do systemu ciepłowniczego mieszkańców Szczecina. Uwzględniając powyższą argumentację, a także przedkładając istotny interes społeczny i dobro lokalnego środowiska nad decyzje biznesowe Spółki, podjęto decyzję o utrzymaniu pracy jednostek wytwórczych elektrociepłowni Pomorzany co wiązało się z koniecznością wydatkowania przez Spółkę kilkuset milionów złotych na działania modernizacyjne.
Od roku 2018 na samą Elektrociepłownię Pomorzany – modernizacja oraz dostosowanie do wymagań środowiskowych, spółka PGE przeznaczyła ponad 220 mln zł. W wyniku przeprowadzonych inwestycji Elektrociepłownia Pomorzany została dostosowana do spełniania rygorystycznych norm emisyjnych dotyczących dużych źródeł spalania wraz ze spełnieniem wymagań BAT – wybudowana została nowoczesna instalacja odsiarczania spalin oraz instalacja redukcji tlenków azotu.
Zdaniem PGE – obecnie na rynku ciepła w Szczecinie istnieje możliwość optymalizacji pracy dostępnych obecnie źródeł wytwórczych w kierunku likwidacji nieekologicznych kotłów w EC Dąbska. Wymaga to od Miasta jako udziałowca Spółki SEC wpływu na strategię i politykę postępowania Spółki w stosunku do PGE. Zamiast budować nowe źródła wytwórcze i angażować kapitał Miasta Szczecina w Spółkę New Cogen, można to zrobić w sposób bezkosztowy dla Miasta oraz jego mieszkańców i w pełni wykorzystać istniejący potencjał odnawialnych źródeł energii oraz zmodernizowanych wysokosprawnych jednostek kogeneracyjnych.
Obecnie prowadzona polityka Spółki SEC powoduje zamówienie mocy cieplnej na poziomie 50 % możliwości produkcyjnych w zeroemisyjnej jednostce kogeneracyjnej w EC Szczecin i w dalszym ciągu planuje wykorzystywać stare rusztowe kotły opalane węglem w EC Dąbska. Planowana W EC Dąbska nowa jednostka gazowa ma tylko uzupełnić obniżenie mocy źródeł węglowych, którego celem jest uniknięcie potrzeby modernizacji obniżających emisję z tych źródeł.
Wyrażamy zaniepokojenie tym, że Miasto planuje finansowe wsparcie dla obcego kapitału w czasie, gdy tego wsparcia potrzebują polskie podmioty gospodarcze. W lokalizacji szczecińskiej funkcjonują dwie elektrociepłownie należące do Grupy PGE – jednostki zmodernizowane, spełniające wymogi środowiskowe i dające pracę setkom mieszkańców Szczecina i okolic. Skutki pandemii COVID-19 będą jeszcze długo odczuwalne dla polskiej gospodarki, w tym także energetyki. Od Radnych Miasta Szczecin winno oczekiwać się pogłębionej oceny planowanego wsparcia inwestycji i wspierania lokalnego, polskiego kapitału.
**********
Podsumowując – podjęcie przez Radę Miasta Uchwały ws. wyrażenia zgody na przystąpienie przez Gminę Miasto Szczecin do Spółki New Cogen Sp. z o.o. i objęcia 12 000 udziałów w Spółce za kwotę sześć milionów złotych z pewnością przyczyni się do wzrostów cen ciepła i likwidacji miejsc pracy w Szczecinie.
