Dziś (30.11.2020 r.) weszła w życie ustawa antyprzemocowa przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Dzięki nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego i szeregu innych ustaw sprawcy przemocy domowej będą natychmiast izolowani od swych ofiar. Ustawa antyprzemocowa ma wyeliminować sytuacje, w których ofiary przemocy są zmuszone żyć pod jednym dachem z prześladowcą lub muszą szukać schronienia poza własnym domem.
Natychmiastowa, realna pomoc
Dzięki nowym rozwiązaniom pomoc ma trafiać do ofiar natychmiast, a nie po paru tygodniach jak miało to często miejsce dotychczas.
Nowe przepisy przekazują Policji nowe narzędzie, dzięki któremu sprawca przemocy fizycznej zagrażającej życiu lub zdrowiu domowników bezzwłocznie opuści mieszkanie. Od teraz Policja ma prawo wydać wobec sprawcy nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania oraz dwutygodniowy zakaz zbliżania się do ofiary z możliwością przedłużenia tego czasu. Policja będzie też zobowiązana do regularnego sprawdzania, czy sprawca przemocy stosuje się do tych sankcji. Taki nakaz lub zakaz ma natychmiastową skuteczność i można je stosować łącznie. Funkcjonariusz może skutecznie wyegzekwować opuszczenie mieszkania przez prześladowcę zarówno w czasie interwencji, na którą został skierowany bądź w sytuacji, gdy pozyska informacje o niepokojących zdarzeniach od ofiary przemocy. Niezastosowanie się sprawcy przemocy do wydanego zakazu lub nakazu grozi nałożeniem grzywny, karą aresztu lub ograniczeniem wolności.
Bardzo ważną i pozytywną zmianą są także przepisy traktujące o małoletnich. Funkcjonariusz nakładający nakaz eksmisji lub zakaz kontaktowania się będzie oceniał ryzyko zagrożenia życia lub zdrowia odrębnie wobec dziecka i wobec osoby dorosłej. Ponadto, gdy dom w którym pojawia się przemoc zamieszkuje też osoba małoletnia o zgłoszeniu przestępstwa powiadomiony zostanie także właściwy miejscowo sąd opiekuńczy. Jeśli przesłuchanie dziecka będzie absolutnie niezbędne odbywać się ono będzie na specjalnych zasadach.
W razie konieczności egzekwowanie opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy odbywać się będzie za pomocą użycia środków przymusu. Tłumaczenia winnego, że nie ma dokąd się wyprowadzić na nic się zdadzą. Funkcjonariusz wskaże mu placówki, w których znajdują się miejsca noclegowe, np. schroniska dla bezdomnych.
Wiceminister Marcin Romanowski podkreślił, że Ministerstwo Sprawiedliwości przeprowadziło specjalne szkolenia dla ok. 30 tysięcy funkcjonariuszy policji i Żandarmerii Wojskowej, którzy otrzymali nowe uprawnienia przewidziane w przepisach. Szkolenia przeszły także osoby pierwszego kontaktu, które zajmują się poszukującymi pomocy w ośrodkach świadczących takie wsparcie.
Szybkie zakończenie sprawy
Ustawa przewiduje także doręczanie niektórych pism procesowych nie tylko przez pocztę, ale również za pośrednictwem Policji. W określonych przypadkach sąd będzie miał trzy dni na rozpatrzenie wniosku ofiary przemocy. Na rozpoznanie całej sprawy sąd będzie miał miesiąc od złożenia wniosku. Policja ma udzielać sądowi wszelkiej pomocy niezbędnej do szybkiego zakończenia sprawy, np. przy ustaleniu adresu świadka.
Ponadto nowe przepisy przewidują zwolnienie ofiar przemocy od kosztów sądowych. Poszkodowani będą też mogli liczyć na pomoc psychologiczną lub wsparcie i leczenie w zakresie uzależnień, które są główną przyczyną przemocy domowej.
Nowe przepisy powstały w oparciu o sprawdzone rozwiązania zastosowane w innych państwach. Podobne regulacje dotyczące nakazu opuszczania mieszkania przez sprawcę przemocy oraz zakazu kontaktowania się z ofiarami z powodzeniem obowiązują m. in. w Austrii czy w Czechach.
Skuteczna pomoc
Podczas konferencji prasowej Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny podkreślił, iż Polska dołącza do wąskiego grona państw, w których obowiązuje najwyższy standard ochrony ofiar tego typu przestępstw. Zaznaczył także, że do skutecznego działania nie jest potrzebna warstwa ideologiczna wypływająca z Konwencji Stambulskiej, która sugeruje, że to religia czy tradycja danego kraju są przyczynami przemocy w rodzinach. Zbigniew Ziobro zaznaczył, że zazwyczaj to alkohol, narkotyki czy dopalacze stanowią źródło przemocy.
Badania przedstawione przez Agencję Praw Podstawowych UE oraz badania opublikowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju jasno wskazują, iż wskaźnik przemocy wśród krajów, które przyjęły model walki z przemocą zgodny z Konwencją stambulską jest bardzo wysoki. Jednocześnie w Polsce wskaźnik ten jest jednym z najniższych wśród krajów europejskich.
Bezpłatne wsparcie dla ofiar przestępstw
Prokurator Generalny przypomniał także, że dzięki Ministerstwu Sprawiedliwości został stworzony i od lat funkcjonuje system długofalowej pomocy dla ofiar przemocy. W Polsce działa 370 ośrodków świadczących wsparcie poszkodowanym. Można uzyskać tam m.in. pomoc psychologiczną i prawną dzięki środkom z Funduszu Sprawiedliwości.
Osoby, które padły ofiarą przestępstwa mogą zgłosić się do Ośrodków Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem, które bezpłatnie pomagają ofiarom przestępstw, ich rodzinom, a także świadkom przestępstw i im najbliższym. W ramach prowadzonej działalności, Ośrodki Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w całej Polsce świadczą bezpłatną pomoc prawną, zapewniają wsparcie psychologiczne, wspierają materialnie, pokrywają koszty świadczeń zdrowotnych, rehabilitacji oraz związanych z edukacją i aktywizacją zawodową, a także pomagają sfinansować przejściowe problemy z zobowiązaniami czynszowymi.
Okręgowy Ośrodek Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w Szczecinie jest prowadzony przez Stowarzyszenie SOS dla Rodziny przy ul. Energetyków 10, 70-656 Szczecin.
Tel. 663 606 609 (telefon całodobowy), [email protected]
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: 8:00 do 20:00
Wtorek-piątek: 8:00 do 18:00
Sobota: 8:00-12:00
Dodatkowo, lokalne punkty, w których pokrzywdzeni przestępstwem mogą otrzymać darmowe wsparcie znajdują się w Policach, Gryfinie, Kamieniu Pomorskim, Goleniowie, Choszcznie, Gryficach, Łobzie, Pyrzycach, Myśliborzu i Świnoujściu.
Więcej o bezpłatnej pomocy prawnej przeczytasz TUTAJ
Źródło:
www.gov.pl
https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-2014-vaw-survey-main-results-apr14_en.pdf
https://data.oecd.org/inequality/violence-against-women.htm